Δίσκοι 45 στροφών
Στίχοι, μουσική, ενορχηστρώσεις Π.Σ.
Πιάνο: Λουκιανός Κηλαηδόνης
(κλικ πάνω στους τίτλους...)
1. Τα πουλιά πετούσαν, 1965
2. Άκου μικρό μου ταίρι, 1965
3. Ο χαμός, 1966
4. Μικρή αγαπημένη, 1966
Το "Άκου μικρό μου ταίρι", ηχογράφησε και ο Λ. Ρωμαίος.
Εδώ, σε μια συνέντευξη της Πόπης Αστεριάδη στο "Όγδοο", μιλάει η Πόπη για τα δύο τραγούδια μου.
http://www.ogdoo.gr/diskografia/to-proto-tragoudi/popi-asteriadi-ta-prota-mou-tragoydia
Δίσκοι 33 στροφών
LP "ΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ", 1968
Στίχοι, μουσική, ενορχηστρώσεις Π.Σ.
Στα 4 και 8, στίχοι: Φίλιππος Κούκουνος
Κιθάρες: Νότης Μαυρουδής-Βασίλης Τενίδης
(κλικ πάνω στους τίτλους...)
1. Τα έξη παιδιά
2. Το ξενύχτι
3. Κάθε βράδυ
4. Στην Άνω Τούμπα
5. Πόλη του δειλινού
6. Γιορτή στην Πολυτεχνική
7. Ανάμνηση πασχαλινή
8. Τα παιδάκια
9. Το Σάββατο
10. Η κόρη
11. Στερνός χαιρετισμός
12. Το τραγούδι του γέρου κιθαριστή
Ο Βασίλειος Ροντογιάννης ηχογράφησε "Τα παιδάκια" (πιθανολογώ...) γύρω στο 1970. Με βάση αυτή την ηχογράφηση, έχουν "ανέβει" στο You Tube τέσσερα βίντεο, καθένα με το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του. Νάτα: (κλικ πάνω στους τίτλους...)
Βασίλειος Χαρ. Ροντογιάννης - Τα παιδάκια
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΡΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ - ΤΑ ΠΑΙΔΑΚΙΑ
Τα παιδάκια - Βασίλειος Χαριλάου Ροντογιάννης
Τα παιδάκια. The little children* Βασίλειος Χ. Ροντογιάννης
LP "ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ", 1971
Στίχοι, μουσική, ενορχηστρώσεις Π.Σ.
Στίχοι, μουσική, ενορχηστρώσεις Π.Σ.
Πιάνο: Λουκιανός Κηλαηδόνης
(κλικ πάνω στους τίτλους...)
1. Τα πουλιά πετούσαν, 1965
2. Άκου μικρό μου ταίρι, 1965
3. Ο χαμός, 1966
4. Μικρή αγαπημένη, 1966
Το "Άκου μικρό μου ταίρι", ηχογράφησε και ο Λ. Ρωμαίος.
Εδώ και οι άλλες τρεις ετικέτες από τα δύο πρώτα μου 45-ρια |
http://www.ogdoo.gr/diskografia/to-proto-tragoudi/popi-asteriadi-ta-prota-mou-tragoydia
Δίσκοι 33 στροφών
LP "ΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ", 1968
Στίχοι, μουσική, ενορχηστρώσεις Π.Σ.
Στα 4 και 8, στίχοι: Φίλιππος Κούκουνος
Κιθάρες: Νότης Μαυρουδής-Βασίλης Τενίδης
(κλικ πάνω στους τίτλους...)
1. Τα έξη παιδιά
2. Το ξενύχτι
3. Κάθε βράδυ
5. Πόλη του δειλινού
6. Γιορτή στην Πολυτεχνική
7. Ανάμνηση πασχαλινή
8. Τα παιδάκια
9. Το Σάββατο
10. Η κόρη
11. Στερνός χαιρετισμός
12. Το τραγούδι του γέρου κιθαριστή
Να και το διαφημιστικό της POLYDOR για τον δίσκο, με ...μόνο 130 δρχ.! Το σκίτσο έκανε ο πολυτάλαντος Φίλιππος Κούκουνος. |
Ο Βασίλειος Ροντογιάννης ηχογράφησε "Τα παιδάκια" (πιθανολογώ...) γύρω στο 1970. Με βάση αυτή την ηχογράφηση, έχουν "ανέβει" στο You Tube τέσσερα βίντεο, καθένα με το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του. Νάτα: (κλικ πάνω στους τίτλους...)
Βασίλειος Χαρ. Ροντογιάννης - Τα παιδάκια
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΡΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ - ΤΑ ΠΑΙΔΑΚΙΑ
Τα παιδάκια - Βασίλειος Χαριλάου Ροντογιάννης
Τα παιδάκια. The little children* Βασίλειος Χ. Ροντογιάννης
Λίγο αργότερα "ξαναχτύπησε", με τα μολύβια του,
ο Φίλιππος Κούκουνος και ...ιδού, εγώ, αυτή τη φορά
με κάποιες "γραμμές" Αφρικής, αλλά Πάνος!
|
Και να που, μετά από τόσα χρόνια, το "ΔΩΜΑΤΙΟ" έρχεται πέμπτο σ' ένα σημείωμα του Φώντα Τρούσα στο LIFO με τίτλο Οι δέκα ακριβότεροι ελληνικοί δίσκοι στην εποχή της "κρίσης". Ρίξτε μια ματιά...
LP "ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ", 1971
Στίχοι, μουσική, ενορχηστρώσεις Π.Σ.
Στο 8 ("Το πειρατικό"), στίχοι Νίκος Καββαδίας (και η πρώτη μελοποίησή του)
(κλικ πάνω στους τίτλους...)
1. Σαρανταπόρου 35
2. Κίκος 70
3. Βλέπω μορφές
4. Μέσα στους δρόμους της Τεργέστης
5. Ηλιοτρόπια
6. Ακροβάτης
7. Τουρίστες
8. Το πειρατικό (Αρμίδα)
9. Επεισόδιο (Lord Simson Dark)
Πάροδος "πειρατική"
Είναι η ετικέτα από τη δοκιμαστική κόπια του δίσκου "ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ" της Polydor, με μόνο τον αριθμό του: 2421009 Β. Το Β αφορά τη δεύτερη πλευρά στην οποία υπάρχει "Το πειρατικό". |
Οι γραμμές ετούτες αφορούν κάποια παραλειπόμενα του τραγουδιού "Το πειρατικό" (αυθεντικός τίτλος του Ν. Καββαδία "Αρμίδα"). Έκανα τη μελοποίηση τον Φλεβάρη (;) του 1969, στη διάρκεια μιας αποκριάτικης εκδρομής στους "φανούς" της Κοζάνης και στην Καστοριά. Μαζί μου είχα τον τόμο -σε μικρό σχήμα- με τις δύο συλλογές του Ν. Καββαδία "ΜΑΡΑΜΠΟΥ & ΠΟΥΣΙ", μάλλον έκδοση του 1965! Με ενθουσίασε αυτό το ποίημα ("Αρμίδα") και παρά το αποκριάτικο κλίμα στο οποίο ζούσαμε, αλλά και τα αγαπημένα πρόσωπα της συντροφιάς (Άρτεμις, Χαρά, Κική Αλέκος, Θοδωρής...), το είχα συνεχώς στο μυαλό μου και κάποια στιγμή μού ...ήρθε η βασική μελωδία. Και την έγραψα πρόχειρα με νότες, στο περιθώριο της σελίδας του ποιήματος, σε ένα χειροποίητο πεντάγραμμο της ...συφοράς (αλλά τη ...δουλειά του την έκανε και δεν την ξέχασα -τη μελωδία). Η λέξη "χασίς" του ποιήματος ενόχλησε σφόδρα τη λογοκρισία της Χούντας και γι' αυτό εγώ, προκλητικά, "έκοψα" τον ήχο από τη συλλαβή "χα" (του "χασίς"). Έτσι ακουγόταν μόνο το "σίς", αλλά οι κρετίνοι της συφοράς δεν το δεχόντουσαν, διότι το "πράγμα" ήτο σαφές και, ωσαύτως τους γελοιοποιούσε... Τελικά μπήκε το χαζοπρεπές "κρασί", μάλιστα κατόπιν πρότασης από κάποια ...περισπούδαστη υπερτιμημένη "μετοχή" της εταιρείας. Κι έτσι κυκλοφόρησε τελικά. Όμως εσείς τώρα θα έχετε την ευκαιρία να ακούσετε την πρώτη κόπια που σας έλεγα, με το κομμένο "χα" και το αιωρούμενο "σίς". Χαρά μου που ήμουν ο πρώτος που μελοποίησα Νίκο Καββαδία!
Το Πειρατικό (Αρμίδα)
Στίχοι: Νίκος Καββαδίας
Μουσική, ενορχήστρωση, ερμηνεία: Πάνος Σαββόπουλος
Μόλις είχα αναρτήσει τούτες τις αράδες (Πάροδος "πειρατική") και ο -από τα παλιά στενότατος φίλος- Αλέκος Περτσινίδης, μου έστειλε μερικές φωτογραφίες απ' αυτήν την εκδρομή, ξεχασμένες στο αρχείο της οικογένειας και αρκετά ταλαιπωρημένες, από τον χρόνο, αλλά και από ...γεννησιμιού τους! Επειδή, όμως, αφορούν το σημείωμα κι έχουν τη σημασία και την ιστορία τους για το "ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ", σας τις δείχνω...
******************************************************
Για χοντρά πορτοφόλια;
Ούτε που το πίστευα. Για διαβάστε τη συνέχεια.
Ούτε που το πίστευα. Για διαβάστε τη συνέχεια.
(Εν τάξει! Με κολακεύει ...αναδρομικά!)
Πολύ παραξενεύτηκα όταν άκουσα από έναν "βινυλιά" παλαιοπώλη, ότι οι δίσκοι μου αυτοί ("ΔΩΜΑΤΙΟ" και "ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ") είχαν υψηλή τιμή στην αγορά και δεν πίστεψα στις τιμές που μου ανάφερε. Όμως στις 21-8-2011, Κυριακή, κι ενώ γύριζα στην Αθήνα οδηγώντας, από τον Πλαταμώνα, βρήκα στο κινητό -στην πρώτη στάση μου- κάποια μηνύματα που έλεγαν να αγοράσω την "Ελευθεροτυπία", κάποιος μάλιστα έγραφε και τη σελίδα. Και έκπληκτος είδα ένα άρθρο με τίτλο Θησαυροί από βινύλιο για συλλέκτες με χοντρό πορτοφόλι. Και μέσα στο άρθρο η φωτογραφία που ακολουθεί.
"ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", Κυριακή 21-8-2011 |
Λίγα ακόμα για το "Χρηματιστήριο" του βινύλιου, ΕΔΩ.
Και μετά από πέντε χρόνια, μία άλλη Κυριακή και μία άλλη εφημερίδα -το "ΕΘΝΟΣ"- γράφει επίσης για τα δύο αυτά βινύλια.
http://www.ethnos.gr/koinonia/arthro/rali_timon_gia_ta_spania_ellinika_binylia-64371901/
Σε ό,τι αφορά δύο δικά μου βινύλια, να το απόσπασμα.
Ο Βαγγέλης Καργούδης με το άσπρο μπλουζάκι, ο Θ. Παπαντίνας με την κιθάρα και εγώ, στο στούντιο του Σήφη Σιγανού, 6 Ιουλίου 1971 |
Κάντε κλικ στο παρακάτω λινκ
https://www.lifo.gr/articles/music_articles/81147?fbclid=IwAR2ClKjRq9d9wRbTgHtAIajH_IypNMRpJJuI1dv7NR4gvJUkK2uEJx866xA
Επανέκδοση των LP "ΔΩΜΑΤΙΟ" και "ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ"
Το 2009, εταιρεία εκδόσεων και επανεκδόσεων LP "ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ" του μερακλή και πολυπράγμωνα Νίκου Καραθανάση, επανεξέδωσε τα δύο αυτά βινύλια, ακριβώς τα ίδια, με επεξεργασμένο ήχο και πρόσθετο ένθετο υλικό. Δείτε τις φωτογραφίες αυτές.
LP ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ", 2012
Στίχοι, μουσική, ενορχηστρώσεις Π.Σ.
(κλικ πάνω στους τίτλους...)
1. Παρέλαση (Τα ρομπότ)
2. Τετραδάκος
3. Φυγή
4. Σάββας
5. Χοντρή γιαγιά
6. Έκταση
7. "Ματωμένη γη" (Πέντε οργανικά για την ταινία)
8. "Spectacle" (Η μουσική και τα τραγούδια από το θεατρικό του Jacques Prevert)
Δίσκοι σε CD
"Τα ετερόκλητα", 2012
Στίχοι, μουσική, ενορχηστρώσεις Π.Σ.
(κλικ πάνω στους τίτλους...)
1. Σέμα Φρασικλείας
2. Κάλλας και Νίνου
3. Εγκαύματα ερωτικά
4. Άτυχο ρόδο αμάραντο
5. Η λιπόθυμη γλάστρα
6. Η ομορφιά που λοξοκοιτάζει
7. Τα πλοκάμια της μνήμης
8. Σχήματα κυκλαδικά
9. Η θερινή σελήνη που πείθει
10. Ο αυθάδης χρόνος
11. Τα τερτίπια των χρησμών
12. Η πληγωμένη Καρυάτιδα
13. Της Σφίγγας η σταυροβελονιά
14. Λαθρέμποροι ιδεών
15. Μεταμόσχευση ψυχής
16. Η αιώνια κλεψύδρα
17. Det snöar på Gunillas ensamhet
Διάφορα βίντεο με κάποιες άλλες ερμηνείες από "Τα ετερόκλητα".
(Οι αύξοντες αριθμοί αναφέρονται στους αντίστοιχους αριθμούς των τραγουδιών στο δίσκο).
1. Σέμα Φρασικλείας (ηχογράφηση στη Στοκχόλμη)
1. Σέμα Φρασικλείας (ηχογράφηση στο Γ' πρόγραμμα της ΕΡΑ)
4. Άτυχο ρόδο αμάραντο (χωρίς αυτολογοκρισία, με την Νάντια Καραγιάννη)
6. Η ομορφιά που λοξοκοιτάζει (Margot Schenk και Palio-Parea)
7. Τα πλοκάμια της μνήμης (Κατερίνα Τσιρίδου)
10. Ο αυθάδης χρόνος (Εγώ)
12. Η πληγωμένη Καρυάτιδα (ερμηνεύει η Στέλλα Ξηράκη)
12. Η πληγωμένη Καρυάτιδα (Δώρα Πετρίδη)
13. Της Σφίγγας η σταυροβελονιά (Έλενα Παπανικολάου) (Βίντεο 1)
13. Της Σφίγγας η σταυροβελονιά (Έλενα Παπανικολάου) (Βίντεο 2)
15. Μεταμόσχευση ψυχής (Αγάθων)
17. Det snöar på Gunillas ensamhet
Με αφορμή "Τα ετερόκλητα", το ενδιαφέρον διαδικτυακό περιοδικό πολιτισμού 24grammata.com, μέσω του ιδιοκτήτη του και φιλόλογου Γιώργου Δαμιανού, είχε οργανώσει μία συνέντευξη, από εμένα, στην οποία ήταν παρών και ο Κώστας Ριτσώνης. Η συνέντευξη, λόγω μεγέθους, αναρτήθηκε σε δύο μέρη:
https://www.youtube.com/watch?v=hag_1LI2has
https://www.youtube.com/watch?v=tB7yJE3y9Nc
Ο Φώντας Τρούσας, έγραψε στο ΔΙΣΚΟΡΥΧΕΙΟΝ του για "Τα ετερόκλητα".
http://diskoryxeion.blogspot.gr/2012/12/blog-post_12.html
Ο Φώντας Τρούσας, όμως, έγραψε και μερικά λόγια γι' αυτή τη σελίδα. Τον ευχαριστώ θερμά.
http://diskoryxeion.blogspot.gr/2015/12/site.html
Ο Θανάσης Γιώγλου, παρουσίασε "Τα ετερόκλητα" στο "Όγδοο". Ευχαριστίες.
http://www.ogdoo.gr/diskografia/nees-kyklofories/panos-sabbopoylos-ta-eteroklita-neos-dis
"Οι ρωγμές της σαγήνης", 2017
Στίχοι, μουσική, ενορχηστρώσεις Π.Σ.
(κλικ πάνω στους τίτλους...)
1. Πάντα επιστρέφεις - Γιώργος Μαργαρίτης
Πάν
2. Ό,τι τραβούμε το προκαλούμε - Ασπασία Στρατηγού3. Οι ρωγμές της σαγήνης - Μόρφω Τσαϊρέλη
4. Ασέλγειες της μνήμης - Βαγγέλης Γερμανός
5. Η ισημερία της ευτυχίας - Ασπασία Στρατηγού - Αλέξανδρος Καψοκαβάδης
6. Carousel - Μόρφω Τσαϊρέλη
7. Το ξόρκι - Αγάθων - Ευθαλία Λώλου
8. Ο άπληστος "αϊτός" του Παπαδιαμάντη - Πάρις Περυσινάκης - Μελίνα Καϊμάκη
9. Ridom, ridom - Μόρφω Τσαϊρέλη
10. Έγχορδη μοναξιά - Αλέξανδρος Καψοκαβάδης - Ασπασία Στρατηγού
11. Παίζων εν ού παικτοίς - Γιώργος Μαργαρίτης
Βάζω εδώ και δύο βίντεο από την παρουσίαση του LP, με την Χαρούλα Τσαλπαρά να τραγουδάει και να παίζει πιάνο στα: Carousel" ¨και "Ridom, ridom". Η βιντεοσκόπηση έγινε δια χειρός Γιάννη Κουκούνη.
Εδώ είναι ένα τρέιλερ για το δίσκο (κλικ)
Παρουσίαση του δίσκου Οι ρωγμές της σαγήνης από τον Φώντα Τρούσα στο ΔΙΣΚΟΡΥΧΕΙΟΝ του, στις 28-11-2017
http://diskoryxeion.blogspot.gr/2017/11/blog-post_28.html
Και μια συνέντευξή μου στον Γιώργο Κιούση, για την Presspublica, στις 29-12-2017
http://www.presspublica.gr/panos-savvopoulos-rogmes-tis-saginis/
Και δύο ραδιοφωνικές εκπομπές...
"Πεζοί στον αέρα", των Ιωάννα Κλεφτόγιαννη, Φωτεινή Λαμπρίδη
Στο "Ημερολόγιο καταστρώματος", του Νικόλα Καμακάρη 23-12-2017
Ο Φώντας Τρούσας ξαναγράφει (25-3-2018), με αφορμή την έκδοση του βινυλίου
https://diskoryxeion.blogspot.gr/2018/03/blog-post_25.html
Και μία συνέντευξη στον Ηλία Βολιώτη-Καπετανάκη (21-4-2018)
http://www.mousapolytropos.gr/index.php/smoke#8
Μία εκ βαθέων κουβέντα με τον Γιώργο Τσάμπρα, στο 105.5 ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ, επί παντός του μουσικού επιστητού (6-5-2018)
https://www.youtube.com/watch?v=yXF6Gpj9chA&t=46s
Με τον Σιδερή Πρίντεζη και τον Νίκο Αϊβαλή, στο Δεύτερο Πρόγραμμα της ΕΡΑ, στις 8-5-2018
https://www.youtube.com/watch?v=hHgTuMU8QiY&t=13s
Προσκαλεσμένος του Δημήτρη Φύσσα στην εκπομπή του "Τα λόγια της αγάπης" στις 6-1-2019
https://www.youtube.com/watch?v=-quELUgBGyw&t=3s
Και παρουσίαση από το Όγδοο
http://www.ogdoo.gr/diskografia/nees-kyklofories/margaritis-agathonas-germanos-sto-neo-disko-tou-savvopoulou
Κι εδώ "Οι ρωγμές της σαγήνης" σε βινύλιο, με ένθετο και CD |
Και εδώ, η παρουσίαση του LP στις 15-5-2018
https://www.youtube.com/watch?v=dEWMrjaPPMw&t=64s
Και ανάμεσα στους 18 ξεχωριστούς δίσκους από το 2018
http://www.ogdoo.gr/erevna/thema/18-ksexoristoi-diskoi-apo-to-2018
Μια συνέντευξή μου στο περιοδικό Psychedelic Baby Magazine
(Αύγουστος, 2019)
https://www.psychedelicbabymag.com/2019/08/panos-savvopoulos-interview.html
Εδώ είναι η συνέντευξη στα ελληνικά
1. Πότε και που μεγαλώσατε; Αποτελούσε η μουσική σημαντικό μέρος της
οικογενειακής σας ζωής;
*** Τελείωσα το γυμνάσιο
στην πόλη Πάτρα. Στην οικογένεια δεν ασχολήθηκε κανείς με τη μουσική,
αλλά στους γονείς μου άρεσε το τραγούδι και δεν ήταν παράφωνοι! Στα
δεκαπέντε μου χρόνια συνειδητοποίησα ότι είχα ικανότητες και έλξη στα
μαθηματικά και στη μουσική. Έτσι λόγω
των μαθηματικών σπούδασα πολιτικός μηχανικός, οπότε ικανοποιούσα την …τσέπη μου,
ενώ με τη μουσική ικανοποιούσα, και ικανοποιώ ακόμα, την ψυχή μου. Σχεδόν από δέκα ετών είχα ευκολία να γράφω στιχάκια και έγραφα τέτοια σε
διάφορες ευκαιρίες στο σχολείο. Για παράδειγμα όταν επρόκειτο ένας συμμαθητής
μας να μην ξανάρθει, γιατί η οικογένειά του μετακόμιζε σε άλλη πόλη ή για
κάποια εκδρομή…, αλλά ακόμα και για τον …Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών έγραψα και αυτά τα διάβαζα δημόσια! Δε διασώθηκε κάτι από εκείνα τα ποιήματα,
ούτε και με απασχολεί. Το στιχουργικό και μουσικό «μικρόβιο», λοιπόν, το είχα
κολλήσει από πολύ μικρός!
2. Πότε αρχίσατε να παίζετε μουσική; Ποιο ήταν το πρώτο όργανο που παίξατε;
Ποιες ήταν οι κυριότερες επιρροές σας;
*** Σα φοιτητής στο
Πολυτεχνείο της Θεσσαλονίκης άρχισα να μαθαίνω κιθάρα και λίγο πιάνο. Από την
αρχή θαύμαζα, αλλά και θαυμάζω ακόμα, τον Renato Carosone, τους Έλληνες
Μάνο Χατζιδάκι και Μιχάλη Σουγιούλ, αλλά
και τον Johan Sebastian Bach. Οι δημιουργοί αυτοί δε με επηρέασαν συνθετικά, αλλά
πλούτισαν τη φαντασία μου για τις δικές μου ενορχηστρώσεις! Αργότερα προστέθηκε
σε αυτήν την τετράδα και ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο πατριάρχης και θεμελιωτής του
ρεμπέτικου τραγουδιού. Το ροκ είχε σαφώς επίδραση πάνω μου, αλλά δεν μου άρεσε ποτέ
ο ηλεκτρικός ήχος και τα απάνθρωπα, θα έλεγα, ντεσιμπέλ! Για αυτό και στο δίσκο
«ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ», που υπάρχουν στοιχεία ροκ σε τραγούδια, δε διανοήθηκα ποτέ να βάλω
ηλεκτρικό ήχο και ντραμς! Μέχρι και σήμερα έχω αυτή την αισθητική και την πρακτική.
Μάλιστα όταν διάβασα πριν από χρόνια, σε επίσημα και τεκμηριωμένα κείμενα, ότι
τα πολλά ντεσιμπέλ αυξάνουν τη νευρικότητα και έτσι ο ακροατής για να την
καταστείλει καταφεύγει στο αλκοόλ, άρα ξοδεύει και άρα κάποιος κερδίζει εύκολα,
αλλά επίσης διάβασα και για πάρα πολλούς βαρήκοους μουσικούς και τραγουδιστές, τότε
χαμογέλασα αναδρομικά…
3. Υπήρξατε μέλος κάποιου μουσικού συγκροτήματος πριν την κυκλοφορία του
πρώτου σας προσωπικού δίσκου; Το πρώτο σας τραγούδι κυκλοφόρησε το 1965;
*** Δεν υπήρξα ποτέ
μέλος κάποιου συγκροτήματος και λειτουργούσα σαν ένας κλασικός τροβαδούρος.
Το 1965 κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά δύο τραγούδια μου σε ένα δίσκο 45 στροφών,
τα οποία τραγούδησα εγώ με συνοδεία από πενταμελή ορχήστρα. Την
επόμενη χρόνια, το 1966, έλαβα μέρος με ένα τραγούδι μου (στίχοι και μουσική)
στο φεστιβάλ τραγουδιού της Θεσσαλονίκης και το τραγούδι αυτό κυκλοφόρησε μαζί
με κάποιο άλλο, πάλι σε ένα δίσκο 45 στροφών.
4. Ποιο ήταν το πρώτο
τραγούδι που συνθέσατε;
*** Δεν θυμάμαι ποιο
ήταν το πρώτο τραγούδι που έγραψα γιατί στην αρχή περισσότερο έκανα δοκιμές για
να εκφραστώ με στίχους και μουσική, δηλαδή προπονούμουν για να γράψω στη
συνέχεια. Μετά, άρχισα στα σοβαρά να γράφω τραγούδια με συγκεκριμένη μορφή και
με αρχή, μέση και τέλος! Πάντως αυτό που για πρώτη φορά έβαλα σε φίλους
μου να το ακούσουν είναι το πεντάσημο (5/8) «Τα πουλιά πετούσαν», ένα από τα
δύο τραγούδια που κυκλοφόρησαν το 1965. Ακόμα και σήμερα μου αρέσει η πρώτη ηχογράφηση
του τραγουδιού αυτού, η οποία έγινε ερασιτεχνικά, στο φοιτητικό μου δωμάτιο στη
Θεσσαλονίκη, με μία κιθάρα ένα ακορντεόν και χορωδία …ρωσικής αύρας, τύπου Boris Alexandrov! (τραγούδι 1)
5. Το 1969 ηχογραφήσατε και κυκλοφορήσατε το πρώτο σας δίσκο «Το δωμάτιο». Που
κάνατε την ηχογράφηση; Είχατε αναλάβει προσωπικά την κυκλοφορία του; Μιλήστε
μας λίγο για την ιστορία αυτού του δίσκου.
*** Μετά την επιβολή της
δικτατορίας στην Ελλάδα το 1967, μαζί με κάποιους φίλους μου, αποφασίσαμε
να δημιουργήσουμε μία μπουάτ, δηλαδή μια
μικρή μουσική σκηνή. Έτσι δημιουργήσαμε την «ΜΠΟΥΑΤ 107» (λινκ 1), στην οποία
έπαιζα κιθάρα και τραγουδούσα κάθε βράδυ, καθώς και κάποιοι φίλοι. Εκεί
γίνονταν και προβολές μικρών ταινιών (Σαρλό, Μίκυ Μάους, παραμύθια…), παιζόντουσαν
μονόπρακτα, διαβάζονταν ποίηση κ.λ.π., με άλλα λόγια ήταν ένας χώρος
πολιτισμού. Εκεί με επισκέφτηκε ο αντιπρόσωπος της δισκογραφικής εταιρείας Polydor και μου πρότεινε να βγει ένας δίσκος με 12
τραγούδια μου από αυτά που έπαιζα και που είχε ακούσει. Έτσι έγινε και κυκλοφόρησε το LP «ΔΩΜΑΤΙΟ»,
το 1968. Κατέβηκα στην Αθήνα για τις ηχογραφήσεις και τα τραγούδια τα
έπαιξαν δύο σημαντικοί κιθαρίστες, ο Νότης Μαυρουδής και ο Βασίλης
Τενίδης. Τραγούδησα εγώ. Να πω ότι, λόγω
της δικτατορίας, επενέβη σε ορισμένους στίχους η ηλίθια λογοκρισία της
εποχής. Και λέω ηλίθια γιατί οι παρεμβάσεις της για αλλαγές ήταν εντελώς
παρανοϊκές! Για παράδειγμα με ανάγκασαν αλλάξω τη φράση «χλωμή ματιά» και να
την κάνω «χρυσή ματιά». Ο κρετίνος της λογοκρισίας μου είπε ότι ο κόσμος θα
θεωρήσει ότι η ματιά είναι «χλωμή» λόγω της δικτατορίας...
6. Κάνατε συχνά ζωντανές
εμφανίσεις; Σε τι είδους μαγαζιά και σε
ποιο μέρος; Εκείνη την εποχή στην Ελλάδα συνηθιζόταν να γίνονται συναυλίες σε
αίθουσες προβολών σχεδόν κάθε Κυριακή πρωί.
*** Όταν κυκλοφόρησε λοιπόν
το «ΔΩΜΑΤΙΟ» έπαιρνα την κιθάρα μου και έδινα μικρές συναυλίες παρουσιάζοντας
το δίσκο μου. Γύρισα τότε, κάπως, την Ελλάδα και γνώρισα κόσμο καλό -δηλαδή με
μυαλό, αισθητική και ευαισθησίες! Και
εκτός από το δίσκο μου διέδιδα και το «Νέο
κύμα», το σοβαρό νεανικό μουσικό ρεύμα της εποχής! Οι χώροι στους οποίους έπαιζα
ήταν συνήθως αίθουσες πολιτιστικών συλλόγων, μπαρ, βιβλιοθήκες, δισκοπωλεία,
βιβλιοπωλεία, και μερικές φορές κινηματογράφοι...
7. Πως ήταν η μουσική
σκηνή στην Ελλάδα;
*** Τη δεκαετία του 1960,
στην Ελλάδα, κυριαρχούσε κυρίως το βάρβαρο λαϊκό τραγούδι, με το οποίο κάποιοι
γελάγαμε και το σατιρίζαμε ποικιλότροπα, ακόμα και με αυτοσχέδια τραγουδάκια.
Το ροκ ήταν ελκυστικό μόνο για τη νεολαία και υπήρχαν τότε πάμπολλα
συγκροτήματα ροκ, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη -κυρίως. Υπήρχαν και τα άνοστα,
ελαφρά ονομαζόμενα, τραγούδια, μάλλον κατάλληλα για «γέρους», όλων των ηλικιών!
Παράλληλα υπήρχαν και οι δημιουργοί Θεοδωράκης και Χατζιδάκις με παγκόσμια
ακτινοβολία και με σοβαρά, τα περισσότερα, τραγούδια τους. Στην άκρη του
μουσικού στερεώματος της Ελλάδας ήταν τότε η μουσική κίνηση «Νέο κύμα», που έλεγα πριν, μία εμπορική και ωραία φάρσα του εμπνευστή και δημιουργού της δισκογραφικής εταιρείας
ΛΥΡΑ, του Αλέκου Πατσιφά. Στο «Νέο
κύμα» ανήκα και εγώ μέχρι το «ΔΩΜΑΤΙΟ».
8. Πως είναι η
διαδικασία της σύνθεσης ενός τραγουδιού;
*** Ο δικός μου τρόπος
εργασίας ξεκινάει από το περιεχόμενο, δηλαδή από τη θεματολογία του τραγουδιού.
(Πρέπει να σας ομολογήσω ότι έχω μία αποστροφή στον ακαθόριστο και τυχαίο, κατά
τη γνώμη μου, λυρισμό, με μόνο συρραμμένες «ωραίες» εικόνες...). Εγώ θέλω
ένα πολύ συγκεκριμένο θέμα στο τραγούδι μου, έστω κι αν η μορφή του έχει
αφαιρετικά στοιχεία! Όταν αποφασίσω για το θέμα, στη συνέχεια προσπαθώ να το
περιγράψω γραπτά. Αρχίζω από γενική περιγραφή και περνάω σιγά-σιγά σε στίχους,
με μέτρο και κάποιες φορές χωρίς μέτρο. Όταν ολοκληρωθεί το
ποίημα αρχίζω τη διαδικασία της μελοποίησης, με πρώτο μέλημα τον
καθορισμό του ρυθμού, κάτι το οποίο συνήθως μου επιβάλλουν τα στιχάκια. Μετά έρχεται η μελωδία! Όχι, δεν ψάχνω ποτέ τη
μελωδία μου σε κάποιο όργανο αυτοσχεδιάζοντας, αλλά μου έρχεται στο μυαλό! Αυτή
τη διαδικασία, ειλικρινά, δεν μπορώ να την περιγράψω. Ξέρω το «πριν» να μου
έρθει η μελωδία για το τραγούδι, ξέρω το «μετά» που ήρθε η μελωδία, αλλά τη
στιγμή της γέννησής της δεν μπορώ να την περιγράψω! Δηλαδή δεν έχω λόγια, όπως επίσης δεν έχω λόγια και για την αίσθηση
που νιώθω μετά τη σύνθεση της μελωδίας! Σίγουρα είναι ευχάριστη η αίσθηση αλλά
μέχρις εκεί, γιατί δε δύναμαι να περιγράψω τίποτα παραπάνω... Να προσθέσω, χωρίς
καμία απολύτως υπερβολή, ότι μπορεί και να περάσουν χρόνια πριν βγει ένα
τραγούδι κι έχω κάμποσα τέτοια παραδείγματα στη ζωή μου! Αργότερα, όταν
πρόκειται κάποια τραγούδια να εκδοθούν σε δίσκο, τότε κάνω και τις
ενορχηστρώσεις τους.
9. Ο πιο γνωστός σας
δίσκος «Το επεισόδιο» κυκλοφόρησε το 1971. Περιέχει πιο περίτεχνα τραγούδια σε
στίχο και μελωδία. Κυκλοφόρησε από την Polydor. Πως ήρθατε σε επαφή με μια τόσο
μεγάλη δισκογραφική και πως ήταν η διαδικασία της ηχογράφησης;
*** Η Polydor ήταν η
ίδια εταιρεία που εξέδωσε και το πρώτο μου LP το «ΔΩΜΑΤΙΟ», οπότε είχαμε
επικοινωνία. Τους παρουσίασα τα τραγούδια, τα βρήκαν ενδιαφέροντα και κυρίως
πρωτότυπα, συμφωνήσαμε να γίνει ένα διπλό εξώφυλλο με πολλές συμβολικές φωτογραφίες
και ξεκινήσαμε, αφού επιπρόσθετα συμφώνησαν να χρησιμοποιήσω έξη όργανα όπως
είχα γράψει στην ενορχήστρωσή μου.
10. Ποιες είναι κάποιες
από τις πιο έντονες αναμνήσεις σας από την ηχογράφηση αυτού του δίσκου;
*** Τα γράφω όλα στην
επανέκδοση, από την «ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ», εδώ θα σας παραθέσω ένα μικρό απόσπασμα:
…Από
δίπλα ο ακούραστος, λιγομίλητος, πολύ ευαίσθητος, και ευήκοος ηχολήπτης Σήφης Σιγανός, ο οποίος έβγαζε την αγωνία και
τη νευρικότητά του «μόνο» με μικρές πληγίτσες που δημιουργούσε η έντονη τριβή
του νυχιού, του δείκτη του, στο δέρμα
πέριξ του νυχιού, του αντίχειρά του! Και με υπομονή να επεξεργάζεται τα «πλέη
μπακ» μου. Πιο κει, η βοηθός του, η θεϊκή Καίτη που, χωρίς βεβαίως τη θέλησή
της, μας μάθαινε ότι το φως, σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί και να μην
ακολουθεί την ευθεία οδό... Στα μικρά διαλείμματα της ηχογράφησης ο Θόδωρος
Παπαντίνας να εκπλήσσει με το παίξιμό του τους διάσημους «Σώκρατες», που έτυχε
να βρεθούν εκεί, για ηχογράφηση κι αυτοί, μετά από μας. Αλλά και τις πρωινές
του εκκλήσεις στον Τέλη Don’t let me down Telis, don’t let me down…, όταν δεν
ερχόταν το καλό χαρμάνι!
Και
η λογοκρισία (χούντα γαρ) που δε γούσταρε κάποιες λέξεις απ’ τα στιχάκια μου κι
έπρεπε απαραίτητα ν’ αλλάξουν και που οι διορθώσεις απαιτούσαν χρόνο για να εγκριθούν
από τα σκατόμυαλα του «υπουργείου». Και στην αναμονή αυτή, να κι η πονηρή
εκδρομούλα μας στο γραφικό νησάκι Σπέτσες, με τις πληθωρικές μέρες που τα είχαν
όλα και τις ...εναλλακτικές νύχτες που δεν τους έλειπε τίποτα. Ο Τέλης, ο
Βαγγέλης, ο Πάνος-εγώ, ήταν τα αγόρια. Τα ονόματα των κοριτσιών δεν τα γράφω,
γιατί σαν αστέρια που ήταν καλοπαντρεύτηκαν όλα τους, ακόμα κι η τροφαντή
«κουμπάρα», και είναι πιθανό να ζηλέψουν αναδρομικώς οι σύζυγοι!
11. Υπήρχε κάποια
συγκεκριμένη κεντρική ιδέα πίσω από το δίσκο;
*** Όχι, κεντρική ιδέα
δεν υπήρχε! Και να σας εξομολογηθώ, ότι εμένα μου φαίνεται αστείο να βάζει
κάποιος μία κεντρική ιδέα για την έκδοση ενός δίσκου, να γράφει πάνω σ’ αυτή την
ιδέα διάφορα τραγούδια και τελικά να φτάνει στο να ψάχνει με ...μανία να βρει
τραγούδια που θα ταιριάζουν με την ιδέα του. Άλλο πράγμα είναι να μαζέψει
κάποιος τα τραγούδια που έχει γράψει παραδείγματος χάρη σε διάστημα 10 ή 15
ετών τα οποία έχουν την ίδια ή σχεδόν την ίδια θεματολογία και αυτά να τα εκδώσει
μαζί σε ένα δίσκο! Είναι εντελώς άλλο πράγμα...
12. Θα θέλατε να
μοιραστείτε τις πιο βαθιές σκέψεις σας για τα τραγούδια αυτού του δίσκου;
*** Από άποψη
περιεχομένου ή θέματος τα τραγούδια από το «ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ» δεν έχουν σχέση μεταξύ
τους. Για παράδειγμα το τραγούδι «Κίκος 70» πραγματεύεται το σύνηθες αδιέξοδο
των ερωτικών σχέσεων και την απόσταση που στην πραγματικότητα υπάρχει ανάμεσα
στα δύο μέρη του ζευγαριού και άσχετα αν αυτά νομίζουν ότι μπορεί να μην
υπάρχει καμία απόσταση ή κι ότι αυτό είναι …ανθρώπινο! Στο τραγούδι «Βλέπω
μορφές» υπάρχουν δύο θέματα. Το ένα είναι η μοναξιά και το άλλο είναι η
καταπίεση από τη δικτατορία της εποχής. Η δικτατορία περιγράφεται στο στίχο «…τώρα
στήνουνε παγίδες για να πιάσουν χελιδόνια που φέρνουν την άνοιξη...». Το τραγούδι
«Τουρίστες» περιγράφει τη γνώμη των Ελλήνων για τους ξένους τουρίστες που
επισκέπτονταν την Ελλάδα, κυρίως τα καλοκαίρια... Και λίγα λέω στο τραγούδι,
γιατί ακούγονταν περισσότερα για ελόγου τους... Ο «Ακροβάτης» είναι γραμμένο με
αφορμή την «απόδραση» κάποιου σημαντικού μέλους της παρέας μας στα έγκατα του
μυαλού του, ισορροπώντας μεταξύ παράνοιας και πραγματικότητας, σαν ένας
ακροβάτης!
13. Τι επηρέασε τον ήχο
σας;
*** Ενσυνείδητα
δεν επηρεάστηκα από κάποιον ήχο και να μου επιτρέψετε να πω ότι θεωρώ πως αυτά
που έγραψα τα έβγαλα από το μυαλό μου. Άλλωστε δεν νομίζω πως μοιάζει με
συγκεκριμένο είδος μουσικής ή στίχων το «ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ».
14. Πόσα αντίτυπα του
δίσκου κυκλοφόρησαν;
*** Η απάντηση εδώ
μοιάζει με αυτό που λένε ότι μόνο η γυναίκα μπορεί να πει με βεβαιότητα ποιος
είναι ο πατέρας του παιδιού… Έτσι, μόνο η εταιρεία μπορεί να πει ποιος
είναι ο ακριβής αριθμός των αντιτύπων που κυκλοφόρησαν… Την εποχή εκείνη
διαδίδονταν άσχημες φήμες για κάποιες εταιρείες, ότι δηλαδή τύπωναν πολύ
περισσότερα αντίτυπα από αυτά που δήλωναν επισήμως… Έτσι γλίτωναν τα ποσοστά
πνευματικής ιδιοκτησίας, τα ποσοστά στον καλλιτέχνη που είχε συμβόλαιο μαζί τους,
αλλά και τους φόρους. Προσωπικά δεν έχω να κατηγορήσω κανέναν για τίποτε.
Νομίζω ότι η πρώτη κοπή έγινε για 300 ή 500 αντίτυπα. Άλλωστε, τότε τελείωνα το
Πολυτεχνείο και σκεφτόμουν το πώς θα έφευγα για το εξωτερικό, ακόμα και σκαστός,
αφού υπήρχε η δικτατορία… Πού να έβρισκα χρόνο να ψάχνω πόσο πουλούσε ο δίσκος
μου… Από την άλλη δεν είχε και μεγάλη σημασία αυτό, αφού έβγαζα καλά χρήματα ως
μηχανικός, αλλά και από τις εμφανίσεις μου.
15. Πόσο ευχαριστημένος
ήσαστε με τον ήχο του δίσκου;
*** Ο ήχος του δίσκου
δεν είναι κακός, αλλά δεν ήταν και αυτό που είχα ονειρευτεί, κυρίως γιατί δεν
μου παρείχε η εταιρεία πολυκάναλη ηχογράφηση η οποία θα αναδείκνυε περισσότερο
την ενορχήστρωσή μου, η οποία ήταν λεπτομερής και προσεκτική. Αν κάποιος
μερακλής ακούσει το δίσκο με καλά ακουστικά -και συγκεντρωμένος- θα ακούσει όλες
τις λεπτομέρειες της ορχήστρας. Ο ηχολήπτης Σήφης Σιγανός ήταν περίφημος, αλλά
και υπέροχος άνθρωπος, δεν είχα κανένα παράπονο. Παράπονο είχα από την εταιρεία
που αν και τόσο μεγάλη τσιγκουνεύτηκε λίγα χρήματα και έτσι δεν έγινε τόσο καλή
η ηχογράφηση. Και παρατήρησε σχετικά κάποιος φίλος μου, όταν τότε συζητούσαμε
το θέμα: Οι φτωχοί είναι γενναιόδωροι, ενώ
οι πλούσιοι είναι τσιγκούνηδες, για αυτό και τα πολλά λεφτά τους, αλλά και τα
χαπάκια τους…
16. Ποιος τράβηξε την
φοβερή (cool) φωτογραφία σας που βλέπουμε στο δίσκο;
*** Κάποιος καλός φίλος
της παρέας που είχε έτοιμη φωτογραφική μηχανή και ήταν ακριβώς η στιγμή που
περιμέναμε την κοπέλα μου να κατέβει, για να πάμε για μπάνιο, όλοι παρέα με δύο τρία αυτοκίνητα, στη μαγική Χαλκιδική,
το …ένα «μάτι» του Θεού! Η φωτογραφία δεν τραβήχτηκε επίτηδες αλλά τελικά
ταίριαξε θαυμάσια στον τίτλο «ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ» του δίσκου. (Με είχαν ξυπνήσει, έβαλα
μαγιό και πήρα έναν καφέ…). Επίσης, να τονίσω ότι η όρθια κοπέλα της
φωτογραφίας, επίτηδες …αποκεφαλίστηκε!
17. Τι -αν υπάρχει
κάτι- θα θέλατε να ήταν διαφορετικό στο τελικό αποτέλεσμα του δίσκου;
*** Σας είπα και πιο
πάνω, ότι είχα σκεφτεί μία πολυκάναλη και καθαρότερη ηχογράφηση από αυτή που
έγινε, τίποτε περισσότερο! Δεν είμαι τόσο «υστερικός» με την εμφάνιση του
«προϊόντος» όσο με το περιεχόμενό του!
18. Κάνατε περιοδεία για
να στηρίξετε το δίσκο;
*** Όχι όπως στο πρώτο
LP το «ΔΩΜΑΤΙΟ» γιατί είχα πολλά άλλα τρεχάματα…
19. Κοιτώντας προς τα
πίσω ποιο θα λέγατε ότι ήταν το καλύτερο σημείο (απόγειο) της καριέρας σας;
*** Θεωρώ ότι κάθε
περίοδος της ζωής μας είναι ειδική και έχει τη μοναδικότητά της κι έτσι δε θα
μπορούσα να ξεχωρίσω κάποιο συγκεκριμένο σημείο. Άλλωστε εγώ έκανα πολλά
πράγματα στη ζωή μου (και συνεχίζω…), δηλαδή ήμουν μηχανικός, έγραφα τραγούδια,
έκανα ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές, δίδαξα σε σχολεία για δέκα χρόνια,
ασχολήθηκα πολύ με την έρευνα του ρεμπέτικου τραγουδιού, έκανα παρουσιάσεις και
πολλές συναυλίες σχετικώς, έγραψα βιβλία και αμέτρητα κείμενα, όποτε μπορώ να
πω ότι κάθε δεκαετία -για να μην πω και πενταετία- της ζωής μου, είχε το δικό
της χρώμα και χαρακτήρα! Και βέβαια θα ήμουνα πολύ φτηνός, αν μετάφραζα την
ωραία ερώτησή σας, πότε κέρδισα τα περισσότερα χρήματα, κάτι που θα με έκανε να
ντραπώ…
20. Για ποια τραγούδια
είστε πιο περήφανος;
*** Δεν μπορώ να
ξεχωρίσω, γιατί τα τραγούδια που γράφω είναι κάτι σαν παιδιά μου, οπότε το κάθε
ένα έχει για μένα τη δική του χάρη και έχει πάρει τον δικό του (πολύ) χρόνο. Τα
ίδια και με τα δύο τελευταία CD μου «Τα ετερόκλητα» και
«Οι ρωγμές της σαγήνης». Μάλιστα το δεύτερο κυκλοφορεί και σε LP, σε 300
αριθμημένα αντίτυπα
21. Πού και πότε
ήταν η πιο αξέχαστηή σας εμφάνιση( συναυλία);
*** Μάλλον αυτή που
έγινε στο «Παλέ ντε σπορ» της Θεσσαλονίκης στις 29-4-1969 με χιλιάδες θεατές
και που είπα τα περισσότερα τραγούδια από όλους τους καλλιτέχνες που
συμμετείχαν.(Λινκ 2)
22. O Νίκος στην
Anazitisi records έκανε υπέροχη δουλειά με την επανέκδοση της δισκογραφίας σας
και την κυκλοφορία ακυκλοφόρητου υλικού από το «Δια Ταύτα» και «Spectacle».
(σχολιασμός για αυτή την αρχειακή ηχογράφηση)
*** Στο ένθετο της
έκδοσης υπάρχει κείμενο με όλες τις λεπτομέρειες για την «ιστορία» του δίσκου
αυτού. Εδώ σας βάζω ένα απόσπασμα:
Τον Αύγουστο του 1971 καταπιάστηκα
να σχεδιάζω 4 τραγούδια, με γενικό θέμα τη στραγγαλισμένη ελληνική
καθημερινότητα από τη δικτατορία των συνταγματαρχών. Τα ειδικότερα θέματα που
είχα επιλέξει και που τελικά αποτέλεσαν τους τίτλους τους, ήταν: «Παρέλαση»,
«Τετραδάκος», «Δια ταύτα» και «Φυγή». Τότε, μάλιστα, ήταν που είχα αρχίσει να
σκέπτομαι το πώς θα εγκαταλείψω την Ελλάδα και σχεδίαζα πριν φύγω να προλάβω να
τα ηχογραφήσω για δίσκο. Δούλευα, όπως κάνω πάντα, πρώτα με τους στίχους.
Ορκίστηκα πολιτικός μηχανικός τον
Αύγουστο του 1972. Το έμπα του φθινοπώρου εκείνη τη χρονιά, στην αγαπημένη μου
Θεσσαλονίκη, έγινε κάπως βίαια με καταρρακτώδεις βροχές, συνοδευόμενες από
μπουμπουνητά και γενναιόδωρες αστραπές, προερχόμενες από τον απέναντι Όλυμπο
και σταλμένες από τον ερωτικό αρχηγό μας, τον Δία. Τη μέρα εκείνη έμεινα στο
σπίτι μου, με συντροφιά την ισπανική κιθάρα μου. Το ίδιο βράδυ, και πριν βγω
για δείπνο, είχα σχεδιάσει το πρώτο τραγούδι από τα τέσσερα, την «Παρέλαση».
Την άνοιξη του 1973 είχα ολοκληρώσει τον «Τετραδάκο» και τη «Φυγή». Το «Διά
ταύτα», δεν κατάφερα να το γράψω ποτέ! Κανόνισα και ηχογράφησα τα τρία πρόχειρα,
με στοιχειώδη ενορχήστρωση, ελάχιστες πρόβες και χωριστά το καθένα. Την
«Παρέλαση» ηχογράφησα επαγγελματικά στο «STUDIO RECORD», ενώ τον «Τετραδάκο»
και τη «Φυγή» τα ηχογράφησα ερασιτεχνικά σ’ ένα ρετιρέ…
Το καλοκαίρι του 1973, έφυγα στην
Κοπεγχάγη και μετά τρεις μήνες εγκαταστάθηκα στη Στοκχόλμη. Εκεί έγραψα αρκετά
τραγούδια από τα οποία διάλεξα τρία και τα βάλαμε στη δεύτερη πλευρά του δίσκου
«Διά ταύτα...», που εξέδωσε η εταιρεία «ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ», του μερακλή Νίκου
Καραθανάση!
23. Με τι ασχολείστε
αυτή την περίοδο της ζωής σας;
Γράφω τραγούδια, μάλιστα
είναι έτοιμα 12 τραγούδια των τελευταίων τριών-τεσσάρων ετών και θα αρχίσω
σιγά-σιγά τις ενορχηστρώσεις και έπειτα τις ηχογραφήσεις. Ταυτόχρονα έχω
δύο εβδομαδιαίες ραδιοφωνικές εκπομπές, μία με ρεμπέτικα τραγούδια και μία με
μουσικές από όλο τον κόσμο, όλων των ειδών και όλων των εποχών. Αν προσθέσω τις
μουσικές παραστάσεις, τη συγγραφή και τα συνήθη απρόβλεπτα που τρέχουν…, μάλλον
τρέχω! Πριν μερικούς μήνες κυκλοφόρησε
το τελευταίο βιβλίο μου με τίτλο «Οι ρίζες των ρεμπέτικων».
25. Ευχαριστώ πολύ για
τον χρόνο σας. Ο τελευταίος λόγος ανήκει σε σας…
*** Οι ευχαριστίες είναι
μάλλον δικές μου, έτσι νιώθω! Γιατί μου δώσατε την ευκαιρία να ξαναθυμηθώ τα
παλιότερα χρόνια και να φέρω στο νου μου αγαπημένες και πραγματικά αξέχαστες εικόνες.
Σας στέλνω κάποιες φωτογραφίες από την εποχή εκείνη και μία ηχογράφηση όχι μόνο
ακυκλοφόρητη άλλα και που δεν έχει ακούσει κανείς. Είναι μία πρόβα με τον
κιθαρίστα Θόδωρο Παπαντίνα για το δίσκο «ΕΠΕΣΟΔΙΟ», έγινε το καλοκαίρι του 1970
και μπορείτε εάν επιθυμείτε να την ανεβάσετε ελεύθερα στη σελίδα σας. Η ηχογράφηση
είναι ερασιτεχνική και έγινε με ένα μαγνητόφωνο Grundig με ταινίες-κορδέλες που λέγαμε. (τραγούδι 2). Εάν χρειαστείτε κάτι που
μπορώ να βοηθήσω, είτε σχετικά με δικές μου δουλειές είτε και με το ρεμπέτικο
τραγούδι, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μου. Χάρηκα για την γνωριμία και
εντυπωσιάστηκα από τις δραστηριότητές σας. Εύχομαι να έχετε υγεία, να έχετε
χαμόγελο, και να είστε πάντα δημιουργικός.
Α! Αν κρίνετε, γράψτε
και τη «σελίδα» μου: (λινκ 3)
Πολύ φιλικά, Πάνος
Σαββόπουλος Ιούνιος 2019